2. Struktura TeX Live
Dwa główne skrypty instalacyjne dla systemów Unix i Mac OS X to install-tl.sh oraz install-pkg.sh.
Zostaną one szerzej omówione w rozdziale 3 na str. 16. Tutaj omówimy strukturę i zawartość dystrybucji TeX
Live.
2.1. Rozmaitość dystrybucji: live, inst, demo
W 2003 roku limit pojemności formatu CD-ROM zmusił nas do opublikowania TeX Live w trzech
następujących dystrybucjach:
-
live
- kompletny, także uruchamialny bezpośrednio z nośnika, system na DVD (zbyt obszerny aby się
zmieścił na CD-ROM); płytka zawiera ponadto zrzut zawartości archiwów CTAN, niezależny od
TeX Live;
-
inst(alowany)
- kompletny system na CD-ROM-ie, gdzie wszystkie pakiety zostały skompresowane; płytka
ta nie nadaje się do bezpośredniego uruchamiania programów, a jedynie instalacji na twardym
dysku;
-
demo
- dystrybucja na CD-ROM-ie, pozwalająca zarówno na uruchamianie bezpośrednio z nośnika,
jak i zainstalowanie na dysku; wersja ta jest nieco uboższa od wersji pełnej: brak tu bardzo
obszernego zestawu CJK (wsparcie dla języków: chińskiego, japońskiego i koreańskiego) oraz
równie obszernych pakietów rzadziej używanych fontów (cm-super i cbtype1), znajdziemy tu
jedynie programy dla systemów Linux, MacOSX i Windows.
Poszczególne dystrybucje są rozpoznawalne po nazwie pliku 00typ.TL, który znajdziemy w głównym
katalogu płytki.
2.2. Główne katalogi
Poniżej wymieniono ważniejsze podkatalogi głównego katalogu CD-ROM/DVD.
-
Books
- pliki przykładów z różnych książek poświęconych systemowi TeX.
-
FAQ
- najczęściej zadawane pytania, w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej;
-
MacOSX
- programy pomocnicze dla użytkowników MacOSX (patrz część 4 na str. 32);
-
bin
- wykonywalne programy TeX-owe, rozdzielone w katalogach według platform systemowych;
-
info
- dokumentacja w formacie GNU „info” dla systemu TeX;
-
man
- dokumentacja w formacie uniksowych stron „man” dla systemu TeX;
-
source
- źródła wszystkich programów, włącznie z głównymi dystrybucjami Web2C TeX-a i metafont-a;
są one umieszczone w skompresowanym programem bzip2 archiwum tar;
-
support
- różne programy związane z TeX-em, które nie są domyślnie instalowane, takie jak MusixTeX
i inne programy pomocnicze. Dla użytkowników systemów Windows dołączono ponadto szereg
programów (edytory, „shelle TeX-owe”), których zwykle brak w typowej instalacji Windows
(programy te mogą być przydatne szczególnie dla początkujących).
-
texmf
- główne drzewo katalogów z makrami, fontami i dokumentacją;
-
usergrps
- materiały dotyczące grup użytkowników systemu TeX (TeX User Groups).
-
xemtex
- zaawansowany edytor XEmacs i inne programy pomocnicze dla Windows (patrz część 5.3 na
str. 40). W systemach Unix programy te są zazwyczaj dostępne bądź łatwe do samodzielnego
skompilowania.
2.3. Rozszerzenia TeX-a
TeX Live zawiera trzy rozszerzenia standardowego TeX-a:
-
e-TeX
- wersja programu TeX, która zawiera dodatkowo niewielki, lecz silny zestaw nowych poleceń
wbudowanych (dotyczących głównie rozwijania makr, leksemów znakowych, interpretacji
znaczników itp.) oraz rozszerzenie TeX--XE T dla składu od prawej do lewej. W trybie domyślnym
e-TeX jest w 100% zgodny ze standardowym programem TeX. Więcej szczegółów znaleźć
można na CD-ROM-ie, w texmf/doc/etex/base/etex_man.pdf. Obecnie e-TeX jest domyślnie
stosowaną „maszyną TeX-ową” dla formatu LaTeX, zaś pdfe-TeX dla formatu pdfLaTeX.
-
pdfTeX
- program, który wynik składu może zapisywać zarówno w formacie Acrobat PDF, jak i DVI.
Podręcznik użytkownika znajduje się w pliku texmf/doc/pdftex/pdftex-l.pdf. Plik texmf/
doc/pdftex/base/example.tex pokazuje przykład wykorzystania. LaTeX-owy pakiet hyperref
posiada opcję „pdftex”, która uaktywnia dostęp do wszystkich cech programu.
-
(Omega) - program, który pracuje wewnętrznie ze znakami kodowanymi 16-bitowo (Unicode);
pozwala pracować jednocześnie z większością tekstów spotykanych na świecie. Wspomaga także
dynamicznie ładowane tzw. „procesy tłumaczenia
” (OTP), co pozwala użytkownikowi definiować
złożone transformacje wykonywane na dowolnych strumieniach wejściowych. Więcej szczegółów
znaleźć można na CD-ROM-ie: texmf/doc/omega/base/doc-1.8.tex (dokumentacja niezbyt
aktualna).
2.4. Inne ważniejsze programy TeX Live
Poniżej zestawiono inne najczęściej używane programy dostępne w dystrybucji TeX Live:
-
bibtex
- tworzenie spisów bibliograficznych;
-
makeindex
- tworzenie posortowanych skorowidzów;
-
dvips
- konwersja DVI do PostScript;
-
xdvi
- przeglądarka plików DVI dla X Window;
-
dvilj
- sterownik dla drukarek HP LaserJet;
-
dv2dt, dt2dv
- konwerter DVI do/z tekstu ASCII;
-
dviconcat, dviselect
- programy do manipulacji stronami w plikach DVI;
-
dvipdfm
- konwersja DVI do PDF, alternatywna metoda w stosunku do wspomnianego wyżej programu
pdfTeX (pakiety ps4pdf i pdftricks dostarczają kolejnych możliwości);
-
psselect, psnup, ...
- narzędzia manipulacja na plikach PostScript-owych;
-
lacheck
- kontrola syntaktyki plików LaTeX-owych;
-
texexec
- program uruchomieniowy dla ConTeXt;
-
tex4ht
- konwerter TeX do HTML.
2.5. Pakiety i ich zestawy
Zawartość drzewa texmf na TeX Live została do celów instalacji zorganizowana w szereg „zestawów”
(collections), z których każdy posiada zbiór „pakietów” (packages; jest ich ponad 800). Normalna instalacja
pozwala użytkownikowi skopiować z CD-ROM-u (DVD) na twardy dysk jeden lub więcej zestawów, jest też
jednak możliwe zainstalowanie tylko jednego pakietu.
Zestawy pozwalają lepiej dobrać instalowane składniki, a także określić, jakie języki będą obsługiwane po
instalacji. Najważniejszy zestaw, wymagany dla większości zastosowań, to „tex-basic”. Zestawy „tex-latex”
i „tex-pdftex” są rekomendowane dla większości użytkowników. Pozostałe zestawy są opcjonalne. Dostępne
zestawy (zdefiniowane w plikach XML umieszczonych w katalogu texmf/tpm/collection) i krótki opis ich
zawartości:
-
tex-basic
- podstawowe programy, pakiety makr i fontów systemu TeX; pliki konfiguracyjne dla
podstawowych sterowników;
-
tex-bibtexextra
- dodatkowa, obszerna biblioteka stylów BibTeXowych i bazy danych bibliograficznych
(podstawowe style znajdują się w zestawie „basic”);
-
tex-chemistry
- pakiety makr do składu formuł chemicznych;
-
tex-context
- pakiet makr do „dialektu” TeX-a, ConTeXt, autorstwa Hansa Hagena;
-
tex-documentation
- dodatkowe, użyteczne dokumentacje;
-
tex-etex
- pomocnicze pliki dla programu e-TeX;
-
tex-extrabin
- różne programy pomocnicze; zestaw zawiera m.in. programy i makra dla systemu texinfo,
programy do manipulacji na plikach DVI itp.;
-
tex-fontbin
- programy konwersji plików fontowych i do testowania oraz instalacji fontów (zestaw do
tworzenia fontów wirtualnych, manipulacji z plikami .gf i .pk, programy mft, fontinst itp.);
-
tex-fontsrecommended
- obszerna biblioteka częściej używanych fontów w postaci źródłowej .mf bądź
obwiedniowych oraz pliki definicyjne i stylów LaTeX-a dla tych fontów;
-
tex-fontsextra
- biblioteka różnych fontów rzadziej używanych;
-
tex-formatsextra
- pliki pomocnicze do generowania dodatkowych „formatów” (tj. obszerne zestawy makr
służące do wstępnego przetworzenia i utworzenia pliku .fmt);
-
tex-games
- pakiety do prezentacji zapisu różnych gier (szachy, brydż itp.);
-
tex-genericextra
- obszerna biblioteka makr, trudnych do sklasyfikowania, działających z różnymi
formatami (Plain, LaTeX itp.);
-
tex-htmlxml
- pakiety konwersji LaTeXa do XML/HTML oraz do składu dokumentów XML/SGML;
-
tex-langafrican
- wsparcie dla niektórych języków afrykańskich;
-
tex-langarmenian
- armeński;
-
tex-langcjk
- pakiety CJK (obsługa chińskiego, japońskiego i koreańskiego);
-
tex-langcroatian
- chorwacki;
-
tex-langcyrillic
- fonty i makra do składu cyrylicą;
-
tex-langczechslovak
- fonty i pakiety makr dla czeskiego i słowackiego;
-
tex-langdanish
- duński;
-
tex-langdutch
- holenderski;
-
tex-langfinnish
- fiński;
-
tex-langfrench
- francuski;
-
tex-langgerman
- niemiecki;
-
tex-langgreek
- grecki;
-
tex-langhungarian
- węgierski;
-
tex-langindic
- wsparcie dla języków indyjskich;
-
tex-langitalian
- włoski;
-
tex-langlatin
- łacina;
-
tex-langmanju
- język Manju;
-
tex-langmongolian
- mongolski;
-
tex-langnorwegian
- norweski;
-
tex-langother
- wzorce przenoszenia wyrazów dla innych języków;
-
tex-langpolish
- polskie pakiety: makra do tworzenia formatu MeX, pakiety platex, mwcls, fonty, makra
dodatkowe, przydatne dla polskich użytkowników, dokumentacje w języku polskim;
-
tex-langportuguese
- portugalski;
-
tex-langspanish
- hiszpański;
-
tex-langswedish
- szwedzki;
-
tex-langtibetan
- fonty i wsparcie do składu tybetańskiego;
-
tex-langukenglish
- angielski (brytyjski);
-
tex-langvietnamese
- wietnamski;
-
tex-latex
- podstawowe pakiety LaTeXa;
-
tex-latexrecommended
- rekomendowany, często używany zestaw pakietów dodatkowych;
-
tex-latex3
- pakiety-„zwiastuny” LaTeX3, działające z LaTeX2e;
-
tex-latexextra
- bogaty wybór dodatkowych pakietów dla LaTeX-a;
-
tex-mathextra
- dodatkowe pakiety do składu zaawansowanej matematyki;
-
tex-metapost
- MetaPost i pakiety do tworzenia rysunków z użyciem MetaFonta;
-
tex-music
- makra do sładu nutowego;
-
tex-omega
- rozszerzenie TeXa, Omega, działające ze znakami kodowanymi 16-bitowo, autorstwa Johna
Plaice’a i Yannisa Haralambousa;
-
tex-pdftex
- pomocnicze pliki dla pdfTeXa, wersji programu TeX tworzącej pliki w formacie PDF;
-
tex-pictures
- pakiety do tworzenia diagramów i innych obiektów graficznych;
-
tex-plainextra
- dodatkowe biblioteki makr dla Plain;
-
tex-psutils
- narzędzia do manipulacji z plikami PostScript-owymi;
-
tex-publishers
- pakiety makr pochodzące od różnych wydawnictw;
-
tex-t1utils
- narzędzia do fontów w formacie Type 1;
-
tex-texbooks
- przykłady i inne materiały D.E. Knutha;
-
tex-ttfutils
- narzędzia do konwersji fontów True Type;
-
tex-xemacs
- dodatkowe programy wspomagające dla Windows (zaawansowany edytor XEmacs –
zintegrowane środowisko do pracy z TeXem, Perl, programy konwersji grafiki, itp.);
Katalog texmf/tpm/package (wykorzystywany podczas instalacji) zawiera spis wszystkich plików w każdym
pakiecie.